نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• محمدحسن وکیلی زارچ

دکتری، گروه اقتصاد، دانشکده علوم انسانی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی آثار نرخ سود واقعی بر نابرابری، در دهک‌های مختلف درآمدی در ایران است. برای این منظور با رویکرد کوانتایل و بر اساس داده‌های سال‏های 1370 تا 1400 مدلی برآورد شد. نتایج برآورد نشان داد که در دوره مطالعه، بین نرخ سود واقعی با نابرابری درآمد، رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و با افزایش سهم دهک‌های درآمدی، نابرابری توزیع درآمد بیشتر می‌شود؛ به‌طوری که 60 درصد دهک پایین، 05/0 درصد از سهم درآمد خود را در کل از دست می‏دهند، در حالی که 10 درصد بالا، 16/0 درصد به‌دست می‏آورند. این نتیجه نشان‌دهنده انتقال درآمد از گروه‌های فقیر و متوسط درآمد به ثروتمندان است. شایان ذکر است که 10 درصد دهک بالا، در پاسخ به افزایش در پرداخت سود، از 60 درصد دهک پایین، انتقال درآمد کسب می‌کنند. تأثیر چنین انتقال درآمدی را می‌توان در افزایش شاخص جینی نیز مشاهده کرد؛ زیرا شاخص جینی 10/0 درصد در پاسخ به افزایش پرداخت سود افزایش می‌یابد. بنابراین، این انتقال درآمد، نابرابری درآمدی را به هزینه گروه‌های درآمدی پایین و متوسط افزایش می‌دهد و در نتیجه رفاه اجتماعی را کاهش می‌دهد. با توجه به یافته‌های فوق، می‌توان ادعا کرد که در صورت افزایش نرخ سود توسط مقامات پولی، به خانوار‌هایی که پس‌انداز بیشتری دارند، سود بیشتری تعلق می‌گیرد؛ در حالی که خانوار‌هایی که بدهی بیشتری دارند، آسیب زیادی متحمل می‌شوند. این نشان می‌دهد که نتیجه چنین حرکتی، در نهایت به ایجاد نابرابری درآمد منجر می‌شود؛ بنابراین بهتر است که به‏جای سیاست افزایش سود بیش‌از اندازه، به تثبیت و کاهش تورم و سیاست هدف‌گذاری تورم، تمرکز داشته باشند تا از انتقال نرخ سود واقعی از فقرا به ثروتمندان جلوگیری شود.

کلیدواژه‌ها

• نرخ سود واقعی
• نابرابری
• دهک‌های درآمدی
• رویکرد کوانتایل

عنوان مقاله [English]

Examining the Effects of Real Interest Rate on Inequality in Different Income Deciles (Quantile Model Approach)

نویسنده [English]

• mahammad hassan vakili zarch

Ph.D., Department of Economics, Faculty of Humanities, Yazd Branch, Islamic Azad University, Yazd, Iran

چکیده [English]

The purpose of this study is to investigate the effects of real interest rate on inequality in different income deciles in Iran. For this purpose, the current model was estimated with the quantile approach and based on the data of 1990-2020. Based on the estimation results, there is a positive and significant relationship between the real interest rate and income inequality in the study period, and as the share of income deciles increases, income distribution becomes more unequal. As such, the bottom 60 percent of the decile lose 0.05 percent of their income share in total, while the top 10 percent gain 0.16 percent, which indicates the transfer of income from the poor and middle-income groups to the rich ones. It should be noted that the top 10 percent receive income transfers from the bottom 60 percent as a result of the increase in interest payments. The effect of such income transfer can also be seen in the increase of the Gini index, because the Gini index increases by 0.10% as a result of the increase in interest payments. Therefore, this transfer of income increases income inequality at the expense of low- and middle-income groups, thereby reducing social welfare. According to the above-mentioned findings, it can be claimed that if the interest rate is increased by the monetary authorities, households with more savings will benefit more, while households with more debts will suffer a lot. This reveals that the result of such a decision will eventually cause income inequality. Thus, it is better to focus on stabilization and reduction of inflation, as well as inflation targeting policy, instead of the policy of excessive profit increase to prevent the transfer of the real interest rate from the poor to the rich.

کلیدواژه‌ها [English]

• Real interest rate
• Inequality
• Income deciles
• Quantile approach