نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمد پورغلامعلی ¹
• احمد پویان فر ²
• سیاوش گلزاریان پور ³

¹ دکتری حرفه‌ای، گروه مدیریت بانک، مؤسسه عالی بانکداری ایران

² استادیار، گروه علوم اقتصادی، مدیریت و علوم مالی، دانشگاه خاتم، تهران

³ استادیار، گروه بانکداری، مؤسسه عالی آموزش بانکداری ایران، تهران. ایران

چکیده

با عنایت به اهمیت مدیریت ریسک در صنعت بانکداری، مطالعات متعددی را می‌توان در ارتباط بین آثار سرمایه‏ های فکری و ریسک بانکی یافت. در برخی از مطالعات مشاهده شده است که سرمایه‏ های فکری بر ریسک بانک‏ها، از جمله ریسک اعتباری اثر می‌گذارد. پژوهش حاضر به بررسی ضریب ارزش افزوده سرمایه‏ های فکری و اجزای آن، بر ریسک‏ پذیری بانک‏ها در شبکه بانکی کشور (ریسک اعتباری و اعسار) پرداخته است. برای بررسی موضوع، از روش رگرسیون چندکی استفاده شده و نمونه بررسی، بانک‏های بورسی کشور در دوره 1391 تا 1400 بوده‏ است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که ضریب ارزش افزوده سرمایه ‏های فکری، در دهک‏های اول تا چهارم با ریسک اعتباری، ارتباط معناداری دارد. بررسی اجزای ضریب ارزش افزوده سرمایه‏های فکری بیانگر آن است که ضریب ارزش افزوده سرمایه‏های فیزیکی، در دهک‏های دوم تا نهم بر ریسک نقدینگی اثر دارد. این عامل در هیچ یک از دهک‏ها بر ریسک اعتباری اثری نداشته است. ضریب ارزش افزوده سرمایه ‏های انسانی در تمامی دهک‏ها ارتباط معناداری با ریسک اعتباری دارد؛ اما در دهک‏های دوم تا پنجم و هشتم و نهم با ریسک اعسار ارتباط معنادار دارد. در خصوص سرمایه‏ های ساختاری، ضریب ارزش افزوده سرمایه ‏های ساختاری بر ریسک اعسار اثر معنادار نداشته؛ اما بین این متغیر و ریسک اعتباری در دهک‏های اول تا پنجم ارتباط معنادار مشاهده شده است.

کلیدواژه‌ها

• ضریب ارزش افزوده سرمایه‏ های فکری
• ریسک اعتباری
• ریسک اعسار
• بانکداری

عنوان مقاله [English]

Intellectual Capital and Risk Taking in Bank Industry

نویسندگان [English]

• Mohammad Pourgholamali ¹
• Ahmad Pouyanfar ²
• Siavash Golzarianpour ³

¹ Professional Ph.D., Department of Bank Management, Iran Banking Institute, Tehran, Iran

² Assistant Prof., Department of Economics, Management and Financial Sciences, Khatam University, Tehran, Iran

³ Assistant Prof., Department of Banking, Iran Banking Institute, Tehran, Iran;

چکیده [English]

Considering the importance of risk management in the banking industry, several studies can be found on the relationship between the effects of intellectual capital and banking risk. In some studies, it has been observed that intellectual capital affects the credit risk and insolvency risk of banks. Investigating the existence of a stable relationship between intellectual capital and banks'''' risk-taking is still one of the important research topics. In addition, the fact that banks are more ambiguous compared to some other industries, which can result in more risk-taking behaviors, leads to the interest of researchers to investigate the issue and the necessity of its importance. The present study examines the value-added of intellectual coefficient (VAIC) and its components on the risk-taking of banks in Iranian banking industry. Quantile regression method was used to investigate the issue and the sample was the stock market banks in Iran in the period of 2012 to 2021. The results of the study show that the VAIC in the first to fourth quantiles has a significant relationship with credit risk. Examining the components of the VAIC shows that capital employed efficiency (CEE) has an effect on insolvency risk in the second to ninth quantiles. This factor has no effect on credit risk in any of the quantiles. The human capi‏tal efficiency (HCE) has a significant relationship with credit risk in all quantiles, but it has a significant relationship with liquidity risk in the second to fifth, eighth and ninth quantiles. Regarding structural capital, the structural capital efficiency (SCE) has no significant effect on Insolvency risk, but a significant relationship has been observed between this variable and credit risk in the first to fifth quantiles.

کلیدواژه‌ها [English]

• Intellectual capital
• Credit risk
• Insolvency
• Banking industry